Yumurtalıq Polikistozu Və Ya Polikistik Yumurtalıq Sindromu Nədir?
Polikistoz, orqanizmdə bir və ya bir neçə orqanda çoxsaylı kistaların (maye ilə dolu kisəciklərin) əmələ gəlməsi ilə xarakterizə olunan bir vəziyyətdir. Ən çox rast gəlinən formalarından biri Yumurtalıq Polikistozu və ya Polikistik Yumurtalıq Sindromudur (PKYS).
Polikistik Yumurtalıq Sindromu (PKYS) zamanı proses yumurtalıqlarda gedir. Hormonal balanssızlıq və metabolik problemlər aybaşı pozulmaları ilə yanaşı digər ciddi simptomlarla müşayiət olunur. Bu sindrom qadınlarda reproduktiv sağlamlığa təsir edir və aybaşı tsiklini pozaraq sonsuzluğun əmələ gəlməsinə səbəb ola bilər.
Yumurtalıq Polikistozu Nədən Yaranır?
PKYS-un dəqiq səbəbi tam məlum deyil, lakin aşağıdakı faktorlarla əlaqəli olduğu düşünülür:
- Genetik meyillilik – Ailədə PKYS olan qadınlarda bu sindromun yaranma ehtimalı daha yüksəkdir.
- İnsulinə rezistentlik – Bədən hüceyrələri insulinə düzgün cavab vermədikdə, qanda şəkərin səviyyəsi yüksəlir və bədən daha çox insulin ifraz edir. Bu da androgen (kişi hormonları) səviyyəsinin artmasına səbəb olur.
- Hormon balanssızlığı – Xüsusilə androgenlərin (kişilərdə dominant olan hormonların) səviyyəsinin yüksəlməsi yumurtalıqlarda kistaların əmələ gəlməsinə və aybaşı pozğunluqlarına səbəb ola bilər.
Yumurtalıq Polikistozu Simptomları
PKYS-un simptomları fərqli ola bilər, lakin ən çox rast gəlinənlər bunlardır:
1. Menstrual pozğunluqlar – Aybaşı gecikmələri, qeyri-müntəzəm və ya çox az qanaxmalar
2. Hirsutizm (tüklənmə artımı) – Üz, çənə, sinə və qarın nahiyəsində artıq tüklənmə
3. Akne və yağlı dəri – Artan androgen səviyyələri dərinin yağlanmasına səbəb ola bilər
4. Kökəlmə və arıqlama çətinliyi – Xüsusilə qarın nahiyəsində piylənmə
5. Saç tökülməsi – Androgenlərin çoxluğu kişilərdə olduğu kimi saç tökülməsinə səbəb ola bilər
6. Yumurtlama problemləri və sonsuzluq – Follikulun partlamaması hamilə qalmaqda çətinlik yarada bilər
PKYS-un tam müalicəsi olmasa da, simptomları idarə etmək üçün müxtəlif üsullar mövcuddur:
1. Həyat tərzi dəyişiklikləri
2. Sağlam qidalanma – Aşağı karbohidratlı və liflə zəngin qidalar qan şəkərini tənzimləməyə kömək edir.
3. Müntəzəm idman – Fiziki aktivlik insulin həssaslığını artırır və çəkinin idarə olunmasına kömək edir.
4. Stresin azaldılması – Meditasiya, yoga və kifayət qədər yuxu hormon balansını yaxşılaşdıra bilər.
5. Hormonal kontraseptivlər – Menstrual dövrü tənzimləyir və androgen səviyyəsini azaldır.
6. Metformin – İnsulinə rezistentliyi azaltmaq və qanda şəkərin səviyyəsini tənzimləmək üçün istifadə olunur.
7. Anti-androgen dərmanlar – Tüklənmə və akne problemlərini azaltmağa kömək edir.
8. Ovulyasiya stimulyatorları – Hamilə qalmaq istəyən qadınlara follikulun partlamasını tənzimləmək üçün verilə bilər.
Əgər PKYS diaqnozu qoyulubsa, həkim nəzarətində olmaq və müvafiq müalicə planına riayət etmək vacibdir. Sağlam həyat tərzi dəyişiklikləri və düzgün müalicə ilə PKYS simptomlarını idarə etmək mümkündür.
Hormonal balansı tənzimləmək üçün Herba Flora istehsalı olan Vitex10 kapsulu, həmçinin qadın orqanizmində kişi cinsi hormonlarının səviyyəsini normallaşdırmaq üçün Prostal10 kapsulu qəbul oluna bilər. Hər iki qida əlavəsi PKYS müalicəsində köməkçi vasitə kimi istifadə oluna bilər.